Opiniestuk: De slachtoffers van het wanbeleid van WoninGent

De sociale huisvestingsmaatschappij WoninGent besloot na jarenlange verwaarlozing van de sociale woningen in de Sint-Bernadettewijk om alle gebouwen te slopen. Het is onaanvaardbaar dat de buurt zonder enig overleg volledig uiteen getrokken wordt en dat beschermd erfgoed tegen de vlakte moet terwijl de huisvestingsmaaatschappij nog geen enkel realistisch plan heeft voor de wijk.

Vorige week bevestigde de raad van bestuur van WoninGent nog eens dat de Sint-Bernadettewijk volledig en in één keer gesloopt zal worden en dat alle huurders moeten verhuizen. Met een strak media-offensief probeerde de machtige Gentse organisatie haar beslissing door te drukken en de protesterende wijkbewoners te demoraliseren. Met een droombeeld van een nieuwe moderne wijk probeert WoninGent haar wanbeleid te verdoezelen.

De technische mankementen aan de huizen veroorzaken al een tiental jaar steeds terugkerende vocht- en schimmelproblemen bij heel wat bewoners in de wijk. In al die tijd slaagde WoninGent er niet in om de problemen enigszins te verhelpen. Het kwam zelfs zover dat de correctionele rechtbank de huisvestingsmaatschappij veroordeelde en WoninGent een boete van € 200.000 opgelegd kreeg voor het verhuren van onbewoonbare woningen. Al deze schrijnende omstandigheden had WoninGent kunnen vermijden door herstellingen aan lekkende daken en ander normaal onderhoud als eigenaar van de woningen tijdig en correct te laten uitvoeren.

De bewoners van woningen met technische gebreken waren zo jarenlang slachtoffer van het wanbeleid van WoninGent. En nu komt daar een nieuwe groep slachtoffers bovenop: de bewoners van woningen in goede staat. Zij worden nu gedwongen te verhuizen naar allerlei andere buurten in Gent en hun eigen buurt wordt zo helemaal uiteen getrokken. Sommige bewoners wonen hun hele leven al in de Sint-Bernadettewijk, buren kennen en helpen elkaar. De protestbeweging bewijst elke keer opnieuw de samenhorigheid in de wijk.

Het derde slachtoffer van de beslissing van WoninGent is het architecturaal erfgoed. De Sint-Bernadettewijk is een oude tuinwijk die prachtig bewaard werd en terecht beschermd is. De dienst Monumentenzorg heeft reeds aan WoninGent en Stad Gent laten weten dat zij negatief advies zullen geven bij het aanvragen van een sloopvergunning. En toch zet WoninGent door. Ze beweren dat de erfgoedwaarde verdwenen is louter doordat parkjes in de wijk nu parkings geworden zijn. Het is compleet onbegrijpelijk dat dit een geldige reden zou kunnen zijn om architecturaal beschermde woningen te slopen.

Tegenover al dit verlies plaatst WoninGent hun dromerige intentie voor een nieuwe, moderne wijk. Ze hebben vijf krijtlijnen op papier gezet, niet meer dan dat. Er is nog geen enkel concreet plan voor een nieuwe wijk. Ze hebben geen enkel idee hoeveel die nieuwe wijk zal kosten en hoeveel nieuwe woningen en appartementen er op de site gerealiseerd kunnen worden. Ze communiceren een einddatum die compleet onrealistisch is want op dit moment is er zelfs nog geen architectenbureau aangesteld voor het nieuwe project. Op een dergelijke manier als een kip zonder kop aan zo’n grootschalig project beginnen is wederom wanbeleid.

In hun persberichten beweren ze dat er 150 woningen en 100 appartementen gebouwd kunnen worden maar in hun haalbaarheidsstudie wordt er over maximaal 70 woningen gesproken en veel meer appartementen. Is dit haalbaar zonder er hoge appartementsblokken neer te poten of door het groen te beperken tot een schaamlapje? Het plan van WoninGent betekent daarnaast ook dat de wegenis en nutsvoorzieningen in de wijk volledig uitgebroken en opnieuw aangelegd moet worden. Dit betekent niet alleen een hoge meerkost en vertraging voor het nieuwbouwproject maar ook dat het enige nieuwe, bewoonde appartementsblok in de wijk in al die tijd niet bereikbaar zal zijn. Al deze vragen betekenen dat het lang niet zeker is of de dromen van WoninGent haalbaar zijn, of de totale duurtijd voor hun project aanvaardbaar is en of de totale kostprijs verantwoord is.

Daartegenover staan twee andere mogelijke scenario’s voor de wijk. Enerzijds is het technisch zeker haalbaar om de woningen te renoveren met respect voor de erfgoedwaarde. Door gericht elementen te behouden en volumes uit te breiden of te herindelen waar mogelijk, kunnen comfortabele nieuwe woningen gerealiseerd worden. Echter zal de kostprijs hiervan mogelijks niet opwegen tegenover de voordelen. Dan is er nog steeds het scenario dat de wijk blok per blok gesloopt en gebouwd wordt. Door hierbij het bestaande stratenplan te behouden kan er veel sneller met de werken aangevangen worden en kunnen onnodige kosten vermeden worden. En dan is het wel mogelijk voor de bewoners om in hun wijk te blijven wonen.

Om een rechtvaardige en verantwoorde beslissing te nemen over de toekomst van de Sint-Bernadettewijk zijn zowel grondig studiewerk als breed overleg absoluut vereist. WoninGent heeft ondanks alle mooie woorden in de pers nog geen van beiden gedaan. Bij hun studiewerk zijn ze bijzonder kritisch voor elk alternatief plan maar blind voor elke mogelijke valkuil voor hun eigen plan. Het zou vanzelfsprekend moeten zijn dat elk scenario eerlijk en evenwaardig onderzocht wordt op technische en financiële haalbaarheid en dat bij de eindbeslissing ook rekening gehouden wordt met de bewoners, de buurt, het erfgoed en de stedenbouwkundige visie op de omgeving.

In een vooruitstrevende stad als Gent, die parcipatie hoog in het vaandel draagt, zou ook breed overleg vanzelfsprekend moeten zijn. WoninGent heeft de buurtbewoners nooit geraadpleegd over hoe zij de toekomst van de wijk zien. De bewoners werden louter geïnformeerd over de beslissing die ver weg van hun genomen werd. De beslissing afgelopen week door de raad van bestuur van WoninGent werd zelfs genomen zonder enig contact met de wijk en de bewoners moesten de beslissing via de media vernemen! Voor de vele gewone burgers die proberen hun stem op een democratische manier te laten horen, was dit de zoveelste kaakslag. Een dergelijk misprijzen van een oprechte protestbeweging is een democratische samenleving onwaardig.

De woede bij de buurtbewoners en de actievoerders is alleen nog maar toegenomen. De eis ‘blok per blok’ zal luider en luider klinken. De actiegroep ‘Bernadette Blijft’ doet daarom nog eens een oproep aan Stad Gent en WoninGent om enerzijds de gedwongen verhuizingen te pauzeren in afwachting van grondig en eerlijk studiewerk en om anderzijds overleg op te starten met alle betrokken partners en de bewoners van de wijk in het bijzonder.